انسان يك فلز يا يك سنگ گران قيمت نيست كه او را به دست يك صنعتگر ماهر بدهيم و همه آرايش و پيرايش او را از آن صنعتگر بخواهيم.  

انسان‏ يك گياه نيست كه او را بدست باغبان بسپاريم و فقط باغبان را مسئول همه‏ چيز او بدانيم.

انسان از آن جهت كه انسان است علاوه بر قواي نباتي و احساساتي حيواني، داراي قوه عقل و اراده است، عقل و اراده نمي‏گذارد كه‏ صد در صد تابع عوامل خارجي باشد، مانند يك فلز و يك سنگ تابع حركات‏ دست يك صنعتگر باشد، مانند يك گياه به هر دست كه او را بپرورند برويد و مانند يك طوطي در پس آيينه او را نگه دارند و هر چه به او تلقين شود تكرار كند.

بلكه يك نوع استقلال و حريت اراده ‏اي دارد كه ممكن‏ است با وجود همه عوامل خارجي كاملا تحت تأثير قرار نگيرد، يعني صد در صد مجبور و تحت تأثير عوامل بيرون از وجود خود نيست، در نهايتِ كار، خودش بايد درباره خودش بينديشد و خودش درباره خودش تصميم بگيرد، و مادامي كه خودش درباره خودش نينديشد انديشه ديگران درباره او كافي‏ نيست، مادامي كه خودش درباره خودش تصميم نگيرد اراده و تصميم ديگران‏ درباره او كافي نيست.

اين است كه بزرگان دين گفته‏ اند: “آن كس كه در قلب خود واعظي براي خود ندارد موعظه موعظه كنندگان‏ فايده ‏اي به حالش نمي ‏بخشد".

منبع: حکمت ها و اندرز ها شهید مطهری (ره)