مردم را که نگاه کنی می توانی حال و روزشان را بفهمی. بعضی حالشان خوب است و بعضی دیگر نه! دقت که می‌کنی هر کسی دنبال کار خودش است و برای خودش برنامه‌ای ریخته و مشغول انجام آن است.

وقتی از کسی سؤال می‌کنی که چه می کند می‌گوید دنبال وظیفه و تکلیف خودم هستم! دنبال رفاه، دنبال آرامش خودم و خانواده‌ام ـ دنبال پیشرفت و آینده خودم و خانواده‌ام و…. بعضی‌ها فکر می‌کنند تنها دنبال کسب و کار، تحصیل، تدریس و حتی عبادت رفتن یعنی تمام وظیفه انسان!؟  

متاسفانه خیلی‌ها رفع نیازهای دیگران وکمک به همنوعان را وظیفه‌ی خود نمی‌دانند. معمولا فکر می‌کنیم اینگونه کارها تنها کاری مستحب و پسندیده است. غافل از اینکه ما مسلمانانیم و طبق عقیده مان، در مقابل همسایه، فامیل و دیگران یک وظیفه‌ی مهم داریم؛ هم از جهت مادی و هم از جهت معنوی.   این غفلت از دیگران هم درد بدی است.

اصلا از برنامه‌ها و ابزارهای شیطانی است، که به سراغ انسان می آید و به او القا می‌کند؛ که نسبت به گرفتاری های‌ دیگران بی‌تفاوت باشد. مدام درِ گوشش می خواند که؛ بگو به من چه ربطی دارد ـ من خودم نیازمندترم ـ من خودم زحمت کشیدم آنها هم بروند و زحمت بکشند تا محتاج نباشند   واقعاً غافلیم ـ غافلیم از این پند زیبای امام جعفر صادق‌علیه‌السلام که خطاب به ابن جندب فرمودند: «یابن جندب! شیطان دام‌هایی دارد که به وسیله آنها انسان‌ها را صید می‌کند. از بزرگترین، عمومی‌ترین و مؤثرترین دام‌هایی که شیطان برای آدمیزاد می‌گستراند، یکی این است که انسان را از خدمت کردم به دیگران، به ویژه برادران دینی خود باز می‌دارد، دوّم آن که کاری می‌کند تا انسان نمازهایش را به موقع نخواند.»  

حالا اگر نگویم نسبت به این کلام زیبای امام صادق علیه‌السلام غافلیم، حداقل ارزش و جایگاه رفع حاجت مؤمنان و همنوعان خود را آن طور که باید درک نکرده‌ایم. اگر این وظیفه را به خوبی می فهمیدیم دیگر در جامعه ما مفهومی از فقر و کارتن خوابی و شرمنده‌ شدن پدر در مقابل بچه‌ها و خانواده وجود نداشت.  

یک لحظه بیاییم با خودمان رودربایستی را کنار بگذاریم. آیا واقعاً این کلام نورانی امام صادق علیه‌السلام را درک کرده‌ایم که فرمودند: «قَضاءُ حاجۀِ المُؤمِنِ أفضَلُ مِن ألفِ حَجَّه مُتَقَبِّلَۀ بِمَناسِکها، وَ عَتقِ ألفِ رَقَبَۀِ لِوَجهِ اللهِ، و حِملانِ ألفِ فَرَس فی سَبیلِ اللهِ بِسَرجِها وَ لَحمِها»؛ برآوردن حوائج و نیازمندی‌های مؤمن از هزار حجّ مقبول و آزادی هزار بنده و فرستادن هزار اسب مجهز در راه خدا، بالاتر و والاتر است. (امالی صدوق/ ص 197)

بیایید در ایام شهادت امام جعفر صادق علیه‌السلام ، بیشتر به این کلام ارزشمند فکر کنیم و قدم برداریم… .  

البته باید اقرار کنم در کشورمان خوبانی هستند که گرفتار صید شیطان نشده‌اند و برای همنوعان و مردم عزیز گرفتارمان زیبایی‌هایی می‌آفرینند. ای کاش ما هم زیبایی کمک به دیگران را درک کنیم.

منبع: دل نوشته های حجت الاسلام شرفخانی؛ سایت معاونت فرهنگی سازمان اوقاف و امور خیریه